Medicana Sağlık Grubu Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanlarından Op. Dr. Mehmet Batu Ertan, halk arasında omuz ya da kas yırtığı olarak da bilinen Rotator manşet yırtığının 80 yaş üzerinde görülme sıklığının yaklaşık yüzde 70’e çıkabildiğini kaydetti.
Uzmanlar tarafından omuz ağrısının en yaygın nedeni olarak gösterilen Rotator manşet yırtığı, tekrarlayan omuz hareketi yapan veya ağır yükler ile çalışanlarda sık görülüyor. Rotator manşet yırtığının genellikle orta yaş ve üzeri kişileri daha çok etkilediğini kaydeden Medicana International Ankara Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Op. Dr. Mehmet Batu Ertan, Rotator manşet hastalığı ve tedavi yöntemleri ile ilgili bilgi verdi.
“Rotator manşet, eklem hareketlerini düzenler”
Rotator manşetin, kürek kemiği üzerinden başlayarak kol kemiğine (humerus) yapışan dört kas ve bunlarla ilişkili tendonlardan oluştuğunun altını çizen Op.Dr. Ertan, “Bu dört kas omuz eklemini stabil hale getirir, eklem hareketlerini düzenler ve omuza kuvvet uygulayan daha büyük kaslara karşı dengeyi sağlar. Standart bir sınıflandırma şeması olmasa da çoğu yırtık, tam kalınlıkta veya kısmi kalınlıkta görülebilir” dedi.
Dolaşım bozukluğu ve şiddetli travma temel sebebi oluşturuyor
Rotator manşet yırtığının nedeninin genellikle çok faktörlü olduğunu belirten Ertan, “Rotator manşetin kemiğe yapışma bölgesindeki dolaşımın bozulması veya tekrarlayan ya da yüksek enerjili travma sonrası bu yırtıkların oluştuğu düşünülür. Dejenerasyon, sıkışma ve aşırı yüklenme de Rotator manşet yırtıklarının gelişimine değişen derecelerde katkıda bulunabilir” diye konuştu.
“Baş üstü aktivitelerde omuz ağrısı oluşur”
“Rotator manşet yırtığı olan hastalar genellikle baş üstü aktivite ile gelişen omuz ağrısından şikayetçi olur” diyen Op. Dr. Mehmet Batu Ertan, hastalığın belirtilerini şu şekilde anlattı:
“Ağrılı günlük aktiviteler arasında gömlek ve iç çamaşırı giymek veya saç yıkamak ve taramak yer alabilir. Hastalar ağrıyı boyun bölgesinden dirseğe kadar tarif edebilir ve sıklıkla geceleri, özellikle etkilenen omuzun üzerine yatarken ağrı olduğunu bildirirler. Güçsüzlük, Rotator manşet yırtıklarının sıklıkla belirtilen bir başka semptomudur. Şikayeti belirgin olmayan kişilerde zayıflık belirtiler arasında yer alabilir ancak Rotator manşet zayıflığını tespit etmek için fiziki muayene dikkatle yerine getirilmelidir.”
“80 yaş üzerinde bu oran yüzde 70’e çıkıyor”
Toplumda Rotator manşet yırtığının omuz ağrısının en yaygın nedeni olduğuna ve sıklıkla orta yaş üzeri kişilerde görüldüğüne dikkat çeken Op. Dr. Ertan, “Rotator manşet bozukluğu, tekrarlı omuz hareketi yapan ya da ağır yükler ile çalışan kişilerde ve baş üstü hareket gerektiren sporcularda sıklıkla görülen önemli bir problemdir. Öte yandan cerrahi veya görüntülemeyle tespit edilen, semptomatik veya asemptomatik Rotator manşet yırtığının görülme sıklığı, 20 yaş altında yüzde 10 civarında görülürken, 80 yaş üzerinde bu oran yüzde 70’e çıkmaktadır. Bu durum ağır işlerde çalışanlar ya da sporcu olmayan genel popülasyonda da yaşa, ek hastalıklara ve zaman içinde yıpranmaya bağlı olarak sıklıkla izlenmektedir” ifadesini kullandı.
Artroskopik cerrahi daha hızlı iyileşme sağlıyor
Yırtık bir Rotator manşetin cerrahi olarak onarılması ihtiyacının yaşa, aktivite seviyesine ve yırtığın ciddiyetine bağlı olarak değiştiğini belirten ertan, konuşmasına şöyle devam etti:
“Tam kat Rotator manşet yırtığı olan kişi genç veya aktif ise cerrahi onarım önerilir. Tendon ve kasın küçülmesini önlemek için kısa süre içerisinde ameliyat tercih sebebidir. Kısmi kalınlıkta yırtık var ise ve aktivitesi sınırlı, ileri yaşlı hastalarda ise öncelikle cerrahi dışı tedavi düşünülür. Bu hastalara genellikle ilk önce fizik tedavi ve omuz içi enjeksiyonlar uygulanır. Ancak cerrahi dışı tedavilerden fayda görülmez ise bu hastalar için de ameliyat önerilir. Rotator manşet onarımı günümüzde sıklıkla artroskopik olarak uygulanmaktadır. Artroskopik cerrahi, kamera ve ışık içeren bir cihaz ile diğer aletlerin yerleştirildiği birkaç küçük kesi ile gerçekleştirilir. Artroskopik cerrahi hastaya daha az ağrı ve spor başta olmak üzere normal aktivitelere daha hızlı dönüş gibi avantajlar sağlamaktadır.”
“Tedavi edilmezse yırtığın boyutu artar”
Rotator manşet yırtıklarının seyrinin, yaralanmaya ve hastaya bağlı olarak büyük ölçüde değiştiğini ifade eden Op. Dr. Mehmet Batu Ertan, travmatik veya dejeneratif olan büyük yırtıkların zamanla kötüleşme eğiliminde olduğunun altını çizdi.
Tam kalınlıktaki yırtıkların yüzde 80’inden fazlasının ve kısmi kalınlıktaki yırtıkların yaklaşık yüzde 25’inin boyutunun arttığını açıklayan Op. Dr. Ertan, “Bu kötüleşme altı aydan dokuz yıla kadar değişen zaman aralıklarında gerçekleşebilir; bu nedenle hastalar için takip gereklidir. Daha büyük kısmi yırtıklarda ve tam kat yırtıklarda genişleme oranı daha hızlıdır ve ilk 12 aylık takipte kötüleşme görülmektedir” dedi.