Polat Ovası tarihinden müthiş ayrıntılar...
Polat Ovası"nın tarihi ile ilgili sis perdesini aralamaya devam ediyoruz.
İşte sizlere yepyeni belgeler...
Bu bilgi ve belgeleri elde etmemize vesile olan Sayın Belediye Başkanı İsmet Güzel"e teşekkür ediyorum. Asırlara meydan okuyan tarihi ovayı, çeyrek asırlık bir cendereye sokmak isteyenlerin bir kere daha yanıldıklarını görmekten mutluyum.
Düşünün bir kere, Polat Ovası, 1200"lerde Anadolu Selçukluları"nın elinde
Doğanşehir ve Polat"a baktığımızda yöremizin Açıkhava Sanatoryumu olabilecek bölümünün nerede olabileceğini sorgulamanızı önemle rica ediyorum.
Şimdi biliyoruz ki Anadolu Selçuklu Hükümdarlarından 1. İzzettin Keykâvus 1219 yılında tedavi için getirildiği yöremizde can vermiştir.
Evet, şimdi aydınlanan tarihimizle ilgili yeni bilgileri dikkatlerinize sunuyorum.
Bir sınır davası münasebetiyle Danıştay 8. Dairesine verilen dilekçede Polat"ın tarihi ile ilgili aynen şöyle denilmektedir:
En küçük bir tarihsel incelemeden anlaşılacağı şekilde Polat kasabası, Büyük roma İmparatorluğu"nun ikiye ayrıldığı tarih olan M.S. 395 senesinde bile, o zamanki değişik adları alan (Züpetra, Zapetra, Zipetra, Subadra) diye anılan bugünkü Doğanşehir ile birlikte mevcuttu.
O zamanki Doğanşehir Kalesi önemli bir gözetleme kulesi teşkil ediyordu. (Bakınız: A. Vahap Kaygusuz ve Metin Günaydın tarafından yazılan Doğanşehir ilçesi-1986, Sayfa: 7-8,
Fütühu"l Büldan adlı tarihi eserin (Bakınız: El-Belâzuri-ölümü 892"den çeviren Prof. Dr. Mustafa Fayda, Türkçesi, Ülkelerin Fetihleri birinci baskı, Ankara 1987) 260 ve 276"ncı sayfalarında İslam akıncıları Anadolu"yu fethettiklerinde Zibatra (Doğanşehir) ile Zibatra"nın uç şehri olan Polat da Müslümanların eline geçmiştir.
Birçok defalar el değiştirilerek yakılıp yıkıldığı için olmalı, Anadolu Selçukluları zamanında Viranşehir adını alan bu bölge ve Polat, o dönemin doktorları bakımından da bir Sanatoryum için gereken hava şartlarına sahip olması nedeniyle ve Hava değişimi için, özel olarak Viranşehir"e gelen Anadolu Selçuklu Hükümdarı 1. İzzettin Keykâvus 1219 yılında burada ölmüştür.
Bölgenin Osmanlı egemenliğine geçmesinden sonra da Subadra adı ile anılmaya devam eden Doğanşehir ve Polat Kasabası, Kanuni Sultan Süleyman döneminde ve 1560 senesinde yapılan yazıma göre;
203 erkek kişinin,
94 mücerred yani iş e kazanç sahibi olacak yaşa gelmiş bekar erkekten,
57 bennak yani adına işlettiği toprağı olmayan reaya,
34 çift ve
18 nim çiftin
Bulunduğu 100 haneli bir yerleşim merkezidir. (Bakınız; Kanuni Devri Malatya Tahrir Defteri 1560, Doç. Dr. Refet yinanç, Yrd. Doç. Dr. Mesut Elibüyük, 1983-Ankara adlı kitap.)
Polat"ın en azından 1000 yıllık bir geçmişi bulunmaktadırn.
BİR BAŞKA BELGE
Şimdi de bir başka belgeden söz edeceğim. Bu da Avukat Metin Başbay"ın araştırmalarına dayanıyor.
Bakın bu kaynakta da neler deniyor:
Polat çok eski bir köy olup 1560 yıllarında yapılan tahrir kayıtlarında Malatya Sancağına bağlı Subadra nahiyesine ait bir köyün devamı.
Yapılan tahrir anında Polat için, yani Karye-i Polat için;
Karye-i mezbure memerri nasda derbend beklerüz deyu bir tarihte ellerinde hükm-i şerif almışlar, yol üzerinde olmayup nihayet yaylağa ve kışlığa giderken Türkmen uğrayıp asla derbend yazılmağa münasip olmamağın min bad avarızları alınmak üzere defteri cedide kaydolundu.
Yani bugünkü Türkçe ile yukarıdaki tarihi notu aydınlatalım:
Anılan köy herkesin geçtiği yolda kale bekçiliği yaparız diye zamanında ellerine padişahlık hükmünü gösteren bir ferman almışlarsa da, bu yolun sadece yaylak ve kışlığa giden Türkmenlerin uğradığı bir yol olması nedeniyle bekçilik yapılacak bir yol olarak görülmediğinden, vergileri alınmak üzere yeni deftere kayıt yapıldı.
Böyle denilerek vergiye esas unsurlar kaydedilmiş ve o tarihte 109 hanede 203 insanın bulunduğu bildirilerek arazisinden kaç kile buğday, arpa v.s. alınmakta olduğu da tahrir defterine geçirilmiştir.
YER İSİMLERİ
Şimdi de Polat Ovası içinde yer alan bazı yer isimlerini dikkatlerinize sunmak istiyorum:
Kilisetepe (2239 rakımlı), Köroğlu kalesi, Subatan Çeşmesi, Derbent Kuyusu, Ortatepe, Kirrikbaşı, Yazılıtaş, Dikilitaş, Kartal Dağı (2685 rakımlı), Alişükranönü Tepesi (2623 rakımlı), Kuzkaya Tepesi, Kilisetepe, Karatepe, Fatmasivrisi Tepesi (2569 rakımlı), Gürük (Kurt) Çukurları, Gürük (Kurt) Deresi, Gürük (Kurt) Sırtları, Kurtdeliği, Rışvan Yolu, Samrı Pınarı, Av Kayası, Örü, Koru, Mıhlı Gediği, Baharın Gediği, Büyük Kozluk, Camuz Alanı, Domuz Burnu, Kızılburun, Karagöztepe, Şit Pınarı.
