İslam dininde oruç: "Sabahın doğuşundan güneşin batışına kadar, oruç tutmaya ehil olan kimselerin niyet ederek onu bozan şeylerden uzak durmasıdır." Orucun Rüknü, midenin ve cinsel organların istek ve şehvetlerinden kendini korumaktır.

Orucun zamanı; fecrin doğuşundan(imsak vaktinden) güneşin batışına (iftar vaktine)kadar geçen süredir. Allahu Teala şöyle buyurur:

“Sabah vakti beyaz iplik siyah iplikten ayrılıncaya kadar yiyiniz, içiniz” Bu âyetteki “ hayt ( iplik) ” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır. Bununla gündüzün beyazlığı ve gecenin siyahlığı arasındaki sınır kastedilmiştir. İbn Abdilber, Hz. Peygamber'in; “Bilâl gece vakti ezan okur, İbn Ümmî Mektûm'un ezanına kadar yiyin için ” hadisi hakkında şöyle der : “ Bu hadis, beyaz ipliğin sabah vakti olduğuna delildir. Çünkü sahur vakti ancak, sabah vaktinden önce olur. ” Bilâl, sahur için, İbn ümmi Mektûm ise sabah namazı için ezan okuyurdu.

Orucun dînî, ruhî, sosyal, sağlık, ekonomik ve pedagojik bakımlardan pek çok faydaları vardır. Oruç Allah'a taat ve ibadettir. Kişiye sınırsız sevap kazandırır. Çünkü oruç yalnız Allah içindir. Allah'ın keremi ise sınırsızdır. Bununla, “ Reyyân ” denilen ve yalnız oruçlulara ayrılmış bulunan özel kapıdan cennete girme hakkı elde edilmiş olur. Oruç bir yıldan öbür yıla kadar işlenen küçük günahlara keffarettir. Oruç Allah'ın emirlerine uymak ve yasaklarından sakınmaktan ibaret bulunan takvaya sebep olur. Allah Teâla şöyle buyurur : “Ey iman edenler ! Takva üzere olasınız diye, sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de oruç tutmak farz kılınmıştır.”

Oruç bir yıl yorulan insan bedenini dinlendirir ve ona sağlık kazandırır. Allah elçisi; “Oruç tutun, sıhhat bulun” buyurmuştur.

Oruç nefisle mücahede, şehvet ve nefsâni arzuları kırmada bir kalkandır. Resulullah ( s.a.s ) özellikle evlenme imkânı bulamayan gençlere orucu tavsiye ederek şöyle buyurmuştur : “Ey gençler topluluğu ! Sizden evlenmeye gücü yetenler evlensin. Çünkü evlenmek, gözü daha çok muhafaza eder, iffeti daha fazla korur. Evlenmeye gücü yetmeyenler oruç tutsun. Çünkü oruç bir kalkandır.”

İbnü'l- Hûmâm ( ö.861 / 1457 ), orucun birçok faydaları sebebiyle meşrû kılındığını belirttikten sonra, bunlardan en önemli üç tanesini zikreder:

1- Nefs-i emmâre oruçla sukûnet bulur, nefsin harama karşı şehveti kırılır. Onun için şöyle denilmiştir : “Nefis acıkınca bütün âzâlar doyar, nefis doyunca bütün âzâlar acıkır. ”

2- Oruç yoksullara karşı şefkatli ve merhametli olmayı öğretir. Çünkü nefis açlığın acısını tadınca yoksulların halinden anlar ve yapacağı yardımlarla Allah katında güzel bir karşılığa ulaşır.

3- Oruçlu, yoksulların katlandıkları güçlükleri bizzat yaşar ve onların sıkıntılarını daha iyi kavrar. Bu da onların problemlerine eğilmeye ve çözüm aramaya sevk eder. Kişi böylece Allah nezdinde derece kazanır.