COP29 Başkanı ve Azerbaycan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Muhtar Babayev, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenen Kayıp ve Zarar Fonu Yönetim Kurulu’nun 3’üncü toplantısında gerçekleştirdiği konuşmada, "Kayıp ve Zarar Fonu’nu tam olarak çalışır hale getirmeliyiz" dedi.
Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı’nda (COP28) onaylanan Kayıp ve Zarar Fonu Yönetim Kurulu’nun 3’üncü toplantısı Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. COP29 Başkanı ve Azerbaycan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Muhtar Babayev, Kayıp ve Zarar Fonu Eş Başkanları Richard Sherman ve Jean-Christophe Donnellier’in katıldığı toplantıda gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden, BM ve diğer uluslararası kuruluşlardan, Dünya Bankası’ndan, uluslararası sivil toplum kuruluşları da dahil 200’e yakın temsilci yer alıyor.
Toplantının açılış konuşması yapan COP29 Başkanı Azerbaycan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Muhtar Babayev, iklim değişikliğiyle mücadelede küresel dayanışmanın ve artan çabaların öneminin yanı sıra pratik faaliyetlerin başlatılması gerektiğine dikkat çekti.

“Kayıp ve Zarar Fonu’nu tam olarak çalışır hale getirmeliyiz”
İklim değişikliğinin yol açtığı yıkımın birçok insan tarafından hissedildiğini belirten Babayev, “COP 27 ve COP 28’in başarılarına dayanarak Kayıp ve Zarar Fonu’nu tam olarak çalışır hale getirmeliyiz. Bu görevin ne kadar acil olduğu ve iklim değişikliğinde insanların etkisinin ne kadar büyük olduğu bize sık sık hatırlatılıyor. Çok yakın bir zamanda, Süper Tayfun Yagi trajik can kaybına yol açtı ve Asya’nın bazı bölgelerinde önemli hasarlar bıraktı. Binlerce insan evlerinden edildi. Bu olayların önemli ekonomik maliyetleri de vardır. Genellikle ödeme gücü en düşük olanlara ve iklim değişikliğine etkisi çok az olanlara yüklenir. Bu ayın başlarında, Dünya Meteoroloji Örgütü, Afrika ülkelerinin Gayri Safi Yurt içi Hasılalarının (GSYH) yüzde 5’ine kadarını iklim değişikliği ve küçük ada kalkınması nedeniyle kaybettiğini belirtti. Gelişmekte olan küçük ada devletleri de GSYH’lerinin yüzde 2.1’ini afetler nedeniyle kaybetti. Tonga’ya yaptığımız seyahatte bu toplulukların en son karşılaştığı baskılara doğrudan tanık olduk. Pasifik İklim Krizi bu insanlar için varoluşsaldır. Bu ülkeler iklim değişikliğinin ön saflarında dururken, insan ve ekonomik maliyetlerle karşı karşıya kalırken bu ülkeleri desteklemek bizim ahlaki görevimizdir” dedi.

“İvmesini sürdürmeyi umuyoruz”
Kayıp ve Zarar Fonu’nun ülkelerin iklim değişikliğinin sonuçlarıyla başa çıkmalarına yardımcı olmak için önemli bir araç olacağını vurgulayan Babayev, “Yönetim kurulunun son toplantısında önemli ilerlemeler kaydettik. Özellikle COP 29 Başkanları, fon için ev sahibi ülkeler konusunda anlaşmaya varmak için yönetim kurulunun çalışmalarını takdir ediyor ve Filipinler’e bu önemli rolü üstlenmeyi kabul ettiği için teşekkür ediyoruz. COP ve CMA yönetim kurulu arasındaki düzenleme taslağının onaylanması bir diğer önemli adımdır. Fonun uygulanmasında ilerleme kaydetmek için ikinci toplantının ivmesini sürdürmeyi umuyoruz. Özellikle, yönetim kurulu ile Dünya Bankası arasındaki ev sahipliği anlaşmasını ve mütevelli heyeti düzenlemelerini ilerletmeliyiz. İcra direktörünün seçilmesindeki ilerleme de önemli bir kilometre taşı olacak. Belirlediğimi yönergeler ve mekanizmalar, en çok ihtiyaç duyanlara destek sağlanması ve bunun hızla yapılmasında belirleyici faktörler olacak. Önümüzdeki günlerde gerçek bir ilerleme kaydetme ve ‘Kayıp ve Zarar’a olan bağlılığımız konusunda herkese güçlü bir mesaj gönderme fırsatımız var” diye konuştu.

“Fonun tam olarak çalışmasına yönelik adımlar atabileceğimiz konusunda iyimseriz”
Kayıp ve zarar konusunda ilerleme kaydetmeye kararlı olduklarını ve COP29’un da daha fazla ilerleme için ivme kazandıracağını belirten Babayev, “Duyurduğumuz gibi bu dönemde çalışmaları ilerletmek için lider düzeyinde diyaloglar düzenleyeceğiz ve genel kayıp ve zarar manzarası için de koordinasyonu desteklemeye devam edeceğiz. COP 29’da dünya liderlerinin iklim eylemi marjlarında kayıp ve zarar finansman düzenlemeleri için koordinasyon ve tamamlayıcılık konusunda üst düzey diyaloğun resmi duyurusuna ev sahipliği yapmaktan onur duyacağız. Fona yapılan taahhütleri memnuniyetle karşılıyoruz. Ancak, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı özellikle savunmasız olanları korumak, kayıp ve zarara yanıt vermek için çok daha fazlasına ihtiyaç olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu nedenle fona daha fazla katkı çağrısında bulunuyoruz. Önümüzdeki günlerde kayıp ve zarara yanıt vermek için fonun tam olarak çalışmasına yönelik adımlar atabileceğimiz konusunda iyimseriz. COP’un başlamasına sadece 54 günümüz kaldı. Dünya çapındaki topluluklar ilerleme kaydetmemiz için bize güveniyor. Aciliyet ve kararlılıkla birlikte ilerleyelim” ifadelerini kullandı.

“Önemli konular ele alınacak”
Üç gün sürecek olan Kayıp ve Zarar Fonu Yönetim Kurulu’nun 3. toplantısında, fonun Dünya Bankası sisteminde finansal fon statüsü kazanması ve tam anlamıyla pratik faaliyete geçmesi konusunda önemli kararların alınması bekleniyor. Toplantıda Fonun İcra Direktörünün de atanması planlanıyor. Ayrıca 3. Yönetim Kurulu toplantısında COP29 kapsamında düzenlenecek olan Dünya İklim Eylemi Zirvesi’ne sırasında Azerbaycan’da resmi olarak başlatılması beklenen Kayıp ve Zarar Mali Mekanizmaları Yüksek Düzeyde Diyalog’a ilişkin önemli konular ele alınacak. COP29 çerçevesinde. Kayıp ve zarar mali mekanizmalarına ilişkin Üst Düzey Diyalog ile ilgili önemli konular tartışılacak.

Kayıp ve Zarar Fonu
Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı’nda (COP28) onaylanan Kayıp ve Zarar Fonu, iklim değişikliğinin oluşmasında payı düşük olan ancak krizin etkilerine karşı kırılgan yapıdaki ülkelerin kayıp ve zararlarının karşılanmasını amaçlıyor. Özellikle iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı savunmasız olan gelişmekte olan ülkelere yardım etmek amacıyla kurulan fon COP28’de onaylanmasına rağmen henüz yatırım çalışmalarına başlamadı. Bu yıl 11-24 Kasım’da Azerbaycan’ın ev sahipliğinde, başkent Bakü’de düzenlenecek BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29. Taraflar Konferansı (COP29) öncesinde Kayıp ve Zarar Fonu Yönetim Kurulu’nun 3. toplantısına Azerbaycan’ın ev sahipliği yapması, fonun yatırım çalışmalarına başlaması açısından tarihi önem taşıyor.