Yeni yıl başlarken pek çok kişinin yeni kararlar, yeni hedefler listesi hazırladığına değinen Psikolog Hande Nacar Baş, yılın ilk ayı bitmeye yüz tuttuğunda, bu listenin genellikle bir başarılamayan hedefler listesine dönüştüğünü ifade etti. Hedeflenen değişimi hayata geçirmek için konfor alanından çıkmak gerektiğini belirten Psikolog Baş, çözümü kolay olanı değil zor olanı tercih edebilmek gerektiğini söyledi.
Değişimin, insan için kaçınılmaz olduğuna dikkat çeken Acıbadem Adana Hastanesinden Psikolog Hande Nacar Baş, "İnsan, daha iyi bir hayat yaşamak için kendini vakti geldiğinde değiştirmeli, yenilemelidir. Kendinizde var olan değişim ihtiyacını bildiğinizden, geriye motive olacağınız zamanı belirlemek kalır" dedi.
Bu sebeple, yeni yıl geldiğinde değişim hedeflerinin bir köşeye not alındığını anlatan Psikolog Baş, "Kendinizde değişmesini istediğiniz yeni davranışlar listelenir. Yeni yıl, çoğu insanı motive edebilecek yeni bir başlangıç sayfasıdır fakat yılın ilk ayı bitmeye yüz tuttuğunda çokça kişi hedeflerini yapmadığını, yeniden eski rutine döndüklerini fark eder. Değişime ihtiyaç derin olsa dahi, yeni alışkanlıkları hayata sokmak çoğu zaman zor gelir" diye konuştu.
"Güvenli alanınız zamanla güvensiz alana dönüşür"
Değişim ihtiyacı yoğunken neden değişimi gerçekleştirilemediğine de değinen Psikolog Baş, "Çünkü değişim, kendi içerisinde konforlu alandan çıkıp, yeni bir alan hayata eklemeyi gerektirir. Hepimizin alıştığı ve güvenli saydığı bir alan vardır. Bu alan, alıştığımız ve sıradanlaşmış her şeyi kapsar. Bir süre sonra otomatikleşmiş davranış silsilesine dönüşebilir bu alan içerisinde yaptığımız davranışlar. Bize zarar verse de yapması kolaydır, alışılmıştır. İsmi güvenli alan olsa da o alan zamanla güvensizleşebilir" ifadelerini kullandı.
Yeni yılda sigarayı bırakma kararı veren birini örnek gösteren Psikolog Baş, bu kişinin ilk öfke atağında kendisini sigarayı yakarken bulabileceğini, o an, başka bir çözüm aramaktansa alışılagelmiş kolay çözüme yönelmeyi tercih edeceğini ve zamanla bu alışılmış kolay çözümlerin, güvensiz çözümlere dönüşeceğini ifade etti.
"Kendinize "Engel nedir" diye sorun"
Güvenli alanı terk etmeye hazır olsa da bazen insanın değişimi sebepsiz yere reddettiğine dikkat çeken Baş, "Bu istem dışı bir reddir. Değişime adapte olamıyorsanız kendinize sormalısınız. Hedefimi gerçekleştiremememde engel nedir? Bu sorunun cevabı, bizlere değişime direncimizi verecektir. Direnç işe yaramaz düşüncelerden kaynaklanabilir. İşe bu düşünceleri tespit ederek başlayabilirsiniz. Düşüncelerinizin ve bakış açınızın değişmediği noktada davranışın değişmesi sadece kısa süreli olur. Kendinize bakış açısınız, kendinize dair inancınız değişime direnciniz olacaktır. Direncin üzerine çalışılmadan da değişimin gerçekleşmesi mümkün olamaz" şeklinde konuştu.
"Düşüncelere davranış değişimi de eşlik etmeli"
Yalnızca davranış değişimlerinin hedeflendiği yeni yıl kararlarının bir süre sonra başaramadığımız hedefler listesine dönüştüğünü anlatan Psikolog Baş, bunun da bize yalnızca kendimizi kötü hissettirdiğini ve işlevsel olmayacağını da kaydetti.
"Değişim hedeflerimizin en üst sırasında değişmesi gereken düşünceleri de yazmak, o düşünceleri değiştirmek için uğraşmak gerekir. Düşüncelere davranış değişimlerinin de eşlik etmesine imkan verilmelidir. Uzun vadeli alışkanlıklar elde edebilmek için, bu davranışa hizmet eden inançlar gereklidir. İnanç değişirse, direnç yıkılacaktır" diyen Psikolog Baş, aksi takdirde motivasyon yüksekken hayata eklenmeye çalışılan davranışın, motivasyon düştüğü an kişiye zor geleceğini ve güvenli alanda yapılan davranışların geri hayata döneceğini sözlerine ekledi.