Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosu Doğal Kaynaklar Komitesi Kıdemli Danışmanı Serdar Aziz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Erbil ve Bağdat içerisinde petrol sorununun çözüldüğüne dair yorumları 'aşırı olumlu' bulduğunu söyledi.
Aziz, 'Dün, IKBY Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani ile birlikteydim ve müspet bir şeyler izah etmek meselesinde aşırı ihtiyatlı davrandı. 'Çok iri bir değişim beklememeliyiz' dedi. Buradaki tek iyi haber, Bağdat'ın yolladığı 500 milyon doların elimize geçmiş olması. Pazar günü de Kürt delegasyonu, Bağdat'a gidecek' diye konuştu.
Türkiye'nin Erbil-Bağdat içerisinde kalıcı çözüm için arabuluculuk yapacağı iddialarını da değerlendiren Aziz, 'Bu mümkün. Başbakan Neçirvan Barzani bir kaç gün içerisinde Ankara'ya gidecek. Türkiye, arabuluculuk yaparsa, Halkbank da dönem dışı kalmaz. Petrol, uluslararası tüketicilere Ceyhan'dan çıktığı ve Kürtlerin kontrolünde bulunduğu için, bu süreçten Türkiye her süre karlı çıkar' ifadelerini kullandı.
Erbil- Bağdat, Ankara'ya pragmatik yaklaşıyor
Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) Enerji Uzmanı Ali Semin de Erbil ve Bağdat içerisinde varılan petrol anlaşmasının kalıcı çözüm şekilde nitelendirilemeyeceğini, bunun geçici bir süreç olduğunu belirtti.
Türkiye'nin Erbil-Bağdat içerisinde kalıcı çözüm için arabuluculuk yapacağı iddialarına ilişkin şekilde da Semin, şunları söyledi:
'Türkiye’nin arabuluculuktan ziyade, kalıcı çözüm müzakerelerine destek vereceğini düşünüyorum. Türkiye’nin yeni Irak hükümetiyle kurduğu birliktelikler var. Abadi hükümeti, Maliki’nin tersine, yalnızca İran odaklı hariç siyaset izlemek yerine, dengeli birliktelikler kurmak istiyor. 2014 bütçesinin hala geçememesi, IŞİD terörü, şu an Irak’ta planlanan planların yüzde 40’ını durdurdu. Hem ticari hem askeri kaybın 27 milyar dolara ulaştığı söyleniyor. Dolayısıyla, Irak, Türkiye’nin desteğine muhtaç.”
Mart ayından bu güne kadar Kerkük-Ceyhan boru hattının terör saldırıları itibarı ile kapalı olduğunu hatırlatan Semin, Bağdat’ın kendi petrolünü satmak içerisinde Kuzey Irak’ın boru hattını kullanımı istediğini savundu.
Semin, “Bağdat'ın, her gün 350-400 bin varillik petrol geliri Kerkük’te sıkışmış durumda. Bu da 1,2 milyar dolar ziyan demek. Dolayısıyla Irak, Erbil ile kalıcı çözüm için Türkiye’nin desteğine muhtaç' dedi.
IKBY’nin de Bağdat ile kalıcı anlaşmaya varmak meselesinde arzulu olduğunu belirten Semin, 'Bağdat, 500 milyon dolar gönderdi, fakat IKBY’nin memur maaşlarını ödemesi yapmak ve başka harcamaları için gereksinim duyduğu tutar 650 milyon dolar. Dolayısıyla iki yan da meseleye pragmatik bakıyor' değerlendirmesinde bulundu.
Kerkük petrolü mü?
Semin, SOMO üstünden satılması meselesinde anlaşılan 150 bin varillik petrolün IKBY’ye mi yoksa Irak merkezi hükümetine ilişkin Kerkük petrolü mü sorusuna, 'Kürtler, Kerkük’te Irak merkezi hükümetinin kontrolündeki iki sahayı ellerinde bulunduruyor. Günde takribî 120 bin varil petrol çıkarıyorlar. Bu anlaşmanın Kerkük petrolü üstünden yapılıp yapılmadığı belirsiz' yanıtını verdi.
Petrolün birkaç ay öncesine kadar kime satıldığı bilinmezken, bundan sonra şeffaf anlaşmalar olabileceğini belirten Semin, İtalyan ENİ ve Rus Lukoil’in Ceyhan'a gönderilen petrolden 600 biner varil alarak başı çektiğini söyledi.
IKBY, 11 Temmuz'da 'Bağdat'ın, kendi finansmanlarıyla kurdukları bağlantıyı sabote etme ihtimaline karşı Bayhassan ve Mahmur'daki sahaları güvenceye aldığını' açıklamıştı. Erbil ve Bağdat, 14 Kasım'da IKBY'ye ilk adımda 500 milyon dolar ödeme yapacağı, IKBY'nin de günlük 150 bin varil petrolü, Irak hükümeti üstünden ihraç edeceği meselesinde geçici anlaşmaya varmıştı.
Kaynak: AA