Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin Kırım’ın ilhakını muhakkak tanımayacağını belirterek, 'Tanıma olmadan Kırım Tatarlarına yapabileceğimizi Ukraynalı yetkililerle görüşüyoruz' dedi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de Ukraynalı mevkidaşı Pavlo Klimkin ile Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey'in alt organı bulunan Ortak Stratejik Planlama Grubu'nun üçüncü toplantısına katıldı. Basına kapalı toplantıda, iki yurt arasındaki işbirliğinin yanı sıra iki ülkenin uluslararası örgütler düzeyindeki işbirliği, 2015 yılının ilk çeyreğinde yapılacak Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantısına hazırlık konularının ele alındığı belirtildi.

Toplantının peşinden Klimkin ve Çavuşoğlu müşterek matbuat toplantısı düzenledi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, bölgenin istikrar, güvenlik ve barışı açısından kilit yurt konumundaki Ukrayna’da bulunmaktan rahatlık duyduğunu kaydederek, Ukrayna’nın bağımsızlığını kazanmasından bu yana en çetin sınavlarla karşı karşıya kaldığını dile getirdi. 

Çavuşoğlu, bu zorlu günlerde Türkiye’nin Ukrayna’nın birlikte olduğunu ve Ukrayna’nın sınırlarının dokunulmazlığını, Kırım dahil toprak bütünlüğünü desteklediğini kaydederek, “Türkiye, Kırım’ın illegal ilhakını tanımamaktadır ve tanımayacağını da zinde bir biçimde vurgulamıştır” ifadesini kullandı.

Çavuşoğlu, Türkiye’nin Ukrayna’da yapılan son parlamento seçimlerini memnuniyetle karşıladığını ve bu seçimleri Ukrayna’nın demokratik olgunluğunun bir işareti olarak, demokrasiye bağlılığının bir yansıması şekilde değerlendirdiklerini, bu seçimlerle Ukrayna halkının Kiev yönetiminin Avrupa Birliği ve reformlar sürecini desteklediğinin görüldüğünü dile getirdi.

Çavuşoğlu, bugünkü görüşmede ikili ilişkilerin birlikte bölgesel konuları, Kırım ve Kırım Tatarlarının halini da değerlendirdiklerini söyledi. Çavuşoğlu, “ Kırım Tatarlarının vaziyeti Türkiye’yi yakından ilgilendirmektedir. Onlar, ne yazık ki bugün de facto İdare yönünden baskı altında tutulmaktadır” dedi. Çavuşoğlu, Ukrayna yönetimineKırım Tatarlarına verdiği destek için teşekkür etti. 

Bugün yaptıkları toplantının temel amacının 2015 yılının ilk çeyreğinde düzenlenecek Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantısına hazırlanmak olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, “Başta özgür ticaret anlaşması olmak üzere imzalayabileceğimiz çok sayıda anlaşma taslağını değerlendirmiş olduk. Serbest ticaret anlaşmasının iki yurt arasındaki ticari ilişkileri aşırı ayrıcalıklı noktaya götüreceğine inanıyoruz” dedi.

Türkiye’nin BM, AGİT, NATO bünyesindeki çalışmalarda Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü desteklediğini zinde bir biçimde gösterdiğini kaydeden Çavuşoğlu, “Bu bağlamda Ukrayna’nın 2016-2017 yıllarında BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine adaylığını Türkiye şekilde desteklediğimizi bir kez daha vurgulamak istiyorum” ifadesini kullandı. 

Kırım'ın ilhakını tanımayacağız

Bir gazetecinin Kırım ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki telefon görüşmelerine ilişkin sorusu üzerine Çavuşoğlu, şöyle konuştu:

'Kırım’ın illegal bir biçimde ilhakını muhakkak tanımıyoruz ve tanımayacağız. Tanıma olmadan Kırım Tatarlarına yapabileceğimizi Ukraynalı yetkililerle görüşüyoruz. Heyetlerarası görüşmemizde de bunu değerlendirdik. Örneğin, TİKA’nın ve Diyanet İşleri Başkanlığı'nın bu bölgedeki kurumlarının nasıl hizmet edebileceğini değerlendiriyoruz. Yine oradaki halkların halini direkt görmek için gayriresmi bir heyet gönderilmesi de gündemde. Biz bu ilhakın tanınmasına karşıyız ama bölgedeki halkların da tam anlamıyla izole olmaması gerektiğini düşünüyoruz  ve bu konudaki adımlarımızı Ukrayna ile işbirliği içerisinde, görüş alışverişi yaparak atmak istiyoruz.'

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çok sayıda kere Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefonda görüştüğünü, bu telefon görüşmelerinin Ukrayna’daki devlet başkanlığı seçimleri öncesinde ve sonrasında da gerçekleştirildiğini hatırlatan Çavuşoğlu, bu görüşmelerde ikili ilişkilerin birlikte Ukrayna ve Kırım’ı ilgilendiren konuların da ele alındığını vurguladı. 

Bakan Çavuşoğlu, “Devlet Başkanlığı seçimleri öncesinde tansiyonun yükseltilmemesi ve seçimlerin barışçıl bir biçimde gerçekleştirilmesi için Türkiye üstüne düşeni yapmıştır ve bu mesajları iletmiştir. Ukrayna’nın sınırlarının dokunulmazlığı ve toprak bütünlüğüne ait mesajlarımızı vermişizdir. Kırım’ın ilhakının doğru olmadığı ve bunu da tanımayacağımız her platformda bulunduğu benzeri bu telefon görüşmelerinde de dile getirilmiştir' dedi.

Çavuşoğlu, Moskova ve Kiev içinde direkt diyaloğun olması gerektiğine ait Türkiye’nin düşüncelerini de paylaştığını kaydederek, son olarak Minsk protokolü çerçevesindeki ateşkesin kalıcı olması ve bunun üstüne diyaloğun güçlendirilmesi gerektiğinin de bu telefon görüşmelerinde vurgulandığını anlatım etti. 

Hem Moskova hem de Kiev ile diyalog sürecinde, bölgenin barışı ve istikrarının en üretken biçimde değerlendirmeye çalışıldığını kaydeden Çavuşoğlu, “Bu telefon görüşmelerinin hiçbirinde Türkiye’nin toprak bütünlüğüyle ilgili herhangi bir ibare kullanılmamıştır ve bu söz konusu dahi olamaz' ifadesini kullandı.

KTMM kurultayı

Gazetecilerin Kırım heyeti ile görüşmelerde Kırım Tatar Milli Meclisi’nin (KTMM) kurultayının yapılmasına ilişkin meselenin de görüşülüp görüşülmediğine ait sorusu üzerine, Mevlüt Çavuşoğlu şunları söyledi:

' Kırım Tatar Milli Meclisi, zamanımızda de facto İdare yönünden baskı altında tutuluyor ve hatta kimi saldırılara da maruz kalmıştır. Diğer taraftanKırım Tatarlarının önderi Mustafa Cemil Kırımoğlu ve Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Rifat Çubarov Kırım’a giremiyor. Bu koşullarda Kırım Tatar Milli Meclisi toplantısının Kırım’da mı, Ukrayna’da mı, yada diğer bir yerde mi toplanması gerektiği meselesini Kırımoğlu ve Kırım Tatar heyeti ile yaptığımız görüşmelerde değerlendirdik. Değişik alanlarda toplanmanın avantaj ve dezavantajlarını beraber değerlendirme fırsatımız oldu. Bu konu ile ilgili nihai değerlendirmelerimizi beraber karar vereceğiz. Hangi karar alınırsa alınsın, Türkiye Ukrayna’nın da desteğiyle Kırım Tatarlarının yanında olmaya devam edecektir.'

Ukrayna Dışişleri Bakanı Klimkin

Ev sahibi Ukrayna Dışişleri Bakanı Klimkin de Çavuşoğlu ile görüşmesinde işbirliğinin tüm boyutlarını, iki yurt içinde oluşturulacak özgür ticaret bölgesi konusunu, bununla beraber iki yurt arasında en üst kurda yapılacak toplantıları ele aldıklarını vurguladı.

Klimkin, “Şu anda çalışmalarını sürdürdüğümüz aşırı iddialı planlar var. Türk dostlarımıza bize gösterdikleri siyasi destekten ötürü teşekkür ederiz. Türkiye, Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğünü sürekli şekilde destekliyor. Aynı sürede Türkiye’nin Ukrayna’ya gösterdiği insani yardımdan ötürü teşekkür ederiz” dedi. 

İki yurt arasındaki ilişkilerin gerçekten stratejik kurda ve geleceğe yönelik olduğunu vurgulayan Klimkin, bununla beraber Çavuşoğlu’na Devlet Başkanı Petro Poroşenko’nun Barış Planı’nı desteklemesinden ötürü da teşekkür etti.

Klimkin, “Sayın Çavuşoğlu, alanda gerçek ateşkesin temin edilmesi, gerçek bir siyasal uzlaşmanın sağlanması, Ukrayna ile Rusya arasındaki sınırın üretken bir biçimde denetim edilmesine yönelik Ukrayna’nın görüşlerini destekliyor' diye konuştu.