İtalya Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano, geçen sene ikinci defa seçildiği görevinden süresi dolmadan ayrılacağının işaretini verdi.

İkinci Dünya Savaşı'na kadar İdare biçimi parlamenter monarşiyle yönetilen ve harp sonrasında 1946 yılındaki kamu oylamasıyla cumhuriyeti benimseyen İtalya'da tarihteki bu göreve ikinci defa seçilen ilk cumhurbaşkanı Napolitano, meselesinde son günlerde 'istifa edecek' haberlerine karşılık yaptığı yazılı açıklamada, ülkede gündemi değiştirdi.

Cumhurbaşkanlığı Sarayı Quirinale'den geçen pazar günü istifa haberlerine yönelik yapılan açıklamada, 'Ne doğrulanabilir ne yalanlanabilir' ifadelerine yer verilmesi, ülkede cumhurbaşkanlığı tartışması başlattı.

Ülke basınına daha evvela bahar aylarında yansıyan ve son şekilde geçen günlerde tekrar gündeme gelen Napolitano’nun görevden ayrılmasının, İtalya’nın Avrupa Birliği Dönem Başkanlığı’nı Letonya’ya devredeceği aralık ayı sonunda olabildiği belirtildi.

Napolitano’dan cumhurbaşkanlığından ayrılacağına ait haberlere hükümet kanadından Başbakanlık Müsteşarı Graziano Del Rio’dan bir İzah geldi. Del Rio, cumhurbaşkanının kendilerine “Elveda” demediğini fakat bu vaziyeti önemsediklerini, kendisinin halefi için bütün siyasal güçler içinde müşterek bir noktada buluşma gayretinde olacaklarını söyledi.

İkinci defa seçilen ilk cumhurbaşkanı

Avrupa'daki mali borç krizinden etkilenmiş ve bu sebeple bir süredir Mario Monti liderliğindeki teknokrat hükümetin başta bulunduğu 2013 yılının şubat ayında ülkede yapılan umumi seçimlerde hiç bir parti ve ittifakın hükümeti kuracak çoğunluğu elde edememesi, tıpkı senenin nisan ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimine de tesir etti.

Partiler henüz hükümet kurmak için aralarında anlaşamazken, kapıya dayanan cumhurbaşkanlığı seçimi de ayrı istifasını sunmuş Mario Monti hükümeti sebebi ile yönetilen ülkede ayrı bir belirsizliğe yol açtı.

Partilerin zar zor aralarından anlaşarak belirledikleri adayların iri seçici mecliste lüzumlu çoğunluğu sağlayamaması meclisteki sağ ve sol kanadın iki iri partisini bilindik bir ada yönlendirdi. Eski bir komünist olmasına rağmen sergilediği partiler üstü tutumla bir çağ kendisi için 'Militanı başımıza getirdiler' diyen merkez sağın önderi Silvio Berlusconi'nin de olur vermesiyle Giorgio Napolitano, iri konsensüsle ikinci defa bu göreve getirildi.

İkinci defa göreve getirilen Napolitano, ülkedeki siyasal belirsizliğin ekonomik krizi daha da tetiklememesi ve seçimlerin peşinden bir an evvela hükümetin kurulması için bu görevi ikinci defa kabul ettiğini ve krizden bir an evvela kurtulmak için partilerin net adımlar atmak gerektiğini belirterek, o çağ meclisteki siyasal gruplara katı mesajlar vermişti.

İkinci 7 yıllık görev çağı başlar başlamaz Napolitano, Şubat 2013'teki seçimi elde eden merkez solun çatı partisi Demokrat Parti (PD) ile rakibi merkez sağın çatı partisi (o dönemki adıyla) Silvio Berlusconi'nin Özgürlükçü Halk Partisi içinde PD'den Enrico Letta'nın liderliğinde geniş koalisyon hükümeti kurulmasına öncülük etti.

Letta’nın partisi PD içindeki liderlik yarışını elde eden Matteo Renzi’ye başbakanlık vazifesini bırakmak mecburiyetinde kalmasıyla Napolitano, 39 yaşındaki genç önder Renzi’ye hükümeti kurma vazifesini vermişti.

İkinci defa cumhurbaşkanı seçilmesiyle süre vakit bu ciddi koltuğu işgal ettiğine dair yorumlara da maruz kalan Giorgio Napolitano, Renzi hükümetinin kurulmasından sonra ülkesinin AB Dönem Başkanlığını devredeceği aralık ayı sonundan, Mayıs 2015’te Milano’nun ev sahipliğinde başlayacak EXPO 2015 fuarı öncesi görevinden ayrılacağı gelişmeleri matbuatta yer almıştı.

Bu arada, Napolitano geçen ekim ayı sonunda bir çağ mafyanın yaptığı suikast ve sabotajlarla gündemde bulunan Palermo kentinde süregelen ve 1990’lı yılların başında “devlet ile mafyanın görüştüğü”ne dair davada anlatım vererek, aktif görevdeyken anlatım verici ilk cumhurbaşkanı şekilde da tarihe geçmişti.

Cumhurbaşkanı toto

'Bir sonraki cumhurbaşkanı kim olmalı' tartışmalarına parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi Başkanı Laura Boldrini, 'kadın cumhurbaşkanı olsun' önerisiyle katılırken, Boldrini'nin bu önerisine merkez sağa ve o ideolojinin ciddi mümessillerinden Forza Italia Partisi Başkanı Silvio Berlusconi'ye yakınlığıyla isimlendirilen Il Foglio gazetesi umumi yayın yönetmeni Giuliano Ferrara da destek verdi.

Quirinale'den önceki gün yapılan açıklamayla fitili ateşlenen cumhurbaşkanları adayları içinde ismi geçen eski başbakanlardan ve eski AB Komisyonu Başkanı Romano Prodi,  Corriere della Sera gazetesine verdiği demecinde, 2013'teki seçimin 4. turunda namzet gösterilmesine rağmen seçilmediği gün de dahil olmak üzere Quirinale'ye çıkmak benzeri bir düşüncesinin olmadığını anlatım etti.

İtalyan basınında 'Cumhurbaşkanı toto' ismiyle anılan adaylar arasında, mevcut Savunma Bakanı Roberta Pinotti, var Senato Başkanı Pietro Grasso, eski Dışişleri Bakanı Emma Bonino, eski Başbakan ve Anayasa Mahkemesi Yargıcı Giuliano Amato benzeri şahısların ismi geçiyor.

İtalya'da cumhurbaşkanı nasıl seçiliyor?

1946'dan buyana 11 cumhurbaşkanının vazife yaptığı İtalya'da devletin en tepesindeki seçmek için hususi bir meclis toplanıyor.

Çift kanatlı parlamenter sistemle yönetilen ülkede parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi üyesi 630 milletvekili, parlamentonun üst kanadı Cumhuriyet Senatosu üyesi 315 senatör, 20 idari bölgeden 58 mümessil ve yaşam boyu senatörlerin katılımıyla 'Büyük Seçici Meclis', Temsilciler Meclisi Genel Kurul Salonu'nda toplanıyor.

Cumhurbaşkanlığı seçim kanununa göre, bir adayın seçimi kazanabilmesi için seçimin ilk üç turunda 3'te 2'lik ekseriyet aranıyor. İlk 3 turda netice alınamazsa salt çoğunluğa bakılıyor.

İtalyan basınında çıkan haberlerde, Cumhurbaşkanı Napolitano’nun sene sonu ve Noel dolayısıyla devletin zirvesine verdiği kokteylde istifasını açıklayabileceği, bunu takiben şu anda 1008 üyesi bulunduğu belirtilen cumhurbaşkanını seçecek 'Büyük Seçici Meclis'in cumurbaşkanı seçim gündemiyle toplanacağı, bunun da yeni senenin ilk günleri olabildiği belirtildi.

Muhabir: Barış Seçkin