Filistin’in hukuk dışı yerleşimlerden mesul bakanı Ziyad Ebu Ayn’ın,  İsrail güçlerinin Yahudi yerleşim birimleriniprotesto eden Filistinli gruba müdahalesi sırasında ölümüne dünyanın iri bölümü sessiz kalırken, Türkiye en zinde tepkiyi verici memleket oldu. 

Filistinli bakan Ebu Ayn'ın, Ramallah'ın kuzeyindeki Turmusayye beldesinde İsrail güçlerinin Yahudi yerleşim birimlerini protesto eden gruba müdahalesi sırasında göz yaşartıcı gaza maruz kalmasının arkasından yaşamını yitirmesine, Arap ülkelerinden şimdiye kadar sadece Ürdün, Mısır ve Katar kınama açıklaması yaparken, Ortadoğu'nun iri kısmının sessiz kalması dikkati çekti.

Türkiye'den başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve sivil cemiyet kuruluşları, yaşananlara katı reaksiyon gösterdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bakan Ziyad Ebu Ayn’ın ölümü üzerine Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'a taziye mesajı gönderdi. Erdoğan, 'Sayın Başkan, aziz kardeşim' diye başladığı mesajında, Filistinli bakının 'Batı Şeria’da öz vatanına sahip çıkan barışçı bir etkinlik esnasında, İsrail işgal güçlerinin saldırganlığı neticesinde yaşanan çatışmada öldüğünü derin bir teessürle öğrendiğini' belirtti.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Filistinli mevkidaşı Riyad el-Maliki'yi arayarak taziye dileklerini iletti ve Türkiye'nin Filistin halkının acısını paylaştığını söyledi.

İsrail şiddetine kınama 

Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da İsrail askerlerinin fena muamelesi neticesinde yaşandığı belirtilen hadise nedeni ile İsrail şiddetle kınanarak, olayın tarafsız ve kapsamlı bir biçimde soruşturularak sorumlularının adalet önüne çıkarılmasının beklendiğine vurgu yapıldı.

Türkiye'nin Kudüs Başkonsolosu Büyükelçi Mustafa Sarnıç da Filistinli bakan Ziyad Ebu Ayn'ın ölümü nedeni ile Ramallah ve Bireh Valisi Leyla Ganam'a taziye ziyaretinde bulundu. 

HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ da Filistinli bakanın öldürülmesini kınadı.

ABD, şiddetin tırmandırılmaması çağrısı yaptı

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki ise Filistinli Bakan Ziyad Ebu Ayn'ın ölümünden tasa duyduklarını belirterek, Ebu Ayn'ın ailesine ve Filistin yönetimine başsağlığı dileklerini iletti.

İsrail'in konuyla ilgili tahkikat açtığı bilgisine sahip olduklarını kaydeden Psaki, ''Soruşturmanın acil, adil ve şeffaf olması' çağrısında bulundu. Psaki, 'Bu zor zamanda, iki tarafa şiddetin ve huzursuzluğun tırmandırılmasının önüne geçmesi çağrısında bulunuyoruz'' dedi.

BM'den, şeffaf tahkikat talebi

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun ise İsrail'e, Filistinli bakanın İsrail askerlerinin müdahalesi esnasında hayatını kaybetmesinin 'bir an öncelikle şeffaf bir biçimde soruşturulması' çağrısı yaptı.

BM Genel Sekreterliğinden yapılan açıklamada, Genel Sekreter Ban'ın, Ebu Ayn'ın protesto gösterisi esnasında İsrail güvenlik güçleri ile karşı karşıya gelme sonucu ölümü nedeni ile iri üzüntü duyduğu belirtildi.

Birleşmiş Milletler (BM) Ortadoğu Barış Süreci hususi Koordinatörü Robert Serry ise İsrail’e, Filistinli Bakan Ebu Ayn'in ölümü ile alakalı 'hızlı ve şeffaf' bir tahkikat başlatma çağrısında bulundu.

Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, Filistinli bakanın ölümünün, İsrailliler ile Filistinliler içerisinde haftalardır devam eden gerilimi en fena noktaya ulaştırdığını belirtti.

Avrupa Birliği (AB) de Ebu Ayn'ın İsrail askerlerinin müdahalesinde hayatını kaybetmesinin hemen ve müstakil biçimde soruşturulması için çağrı yaptı.

AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, yaptığı yazılı açıklamada, ' İsrail güvenlik güçlerinin çok fazla takat kullandığı olup bitenleri son derece tasa verici.Bakan Ebu Ayn'ın ölümünün hemen ve müstakil biçimde soruşturulması çağrısı yapıyorum' ifadelerini kullandı.

Arap dünyası sessizliğini korudu

Ortadoğu'da ise şimdiye kadar sadece Mısır, Katar ve Ürdün, Ebu Ayn'ın ölümüyle ilgili İzah yaptı.

Ürdün Hükümet Sözcüsü Muhammed el-Mumini, Ebu Ayn'ın öldürülmesinin, İsrail ordusunun yaptığı insan hakları ihlallerinin apaçık bir delili olduğunu belirterek, uluslararası topluma 'İsrail'in ihlalleri meselesinde tesirli müdahalede bulunma ve 1967 sınırlarında müstakil Filistin devletinin kuruluşuna destek verme' çağrısında bulundu.

Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ise İsrail'in Filistin topraklarındaki kışkırtıcı uygulamalarından endişe duyulduğu anlatım edilerek, olayın soruşturulması ve suçluların adalet önünde çıkarılması istek edildi.

Katar resmi haber ajansı KUNA'dan yapılan açıklamada ise 'Bakana yapılan saldırı, İsrail'in Filistin halkına yönelik ihlallerine bir yenisi eklemiştir' ifadesine yer verildi.

İsrail, tahkikat başlattı

İsrail Savunma Bakanı Moşe Ya'alon, Filistinli Bakan Ziyad Ebu Ayn'ın ölümünün ordu nedeni ile araştırıldığını söyledi.

İsrail Başbakanı Netanyahu'nun da Filistinli bakanın ölümünün arkasından Filistin yönetimine hususi elçisini gönderdiği bildirildi.

Filistin'de bakan statüsünde kabul edilen Yahudi Yerleşim Birimi ve Ayrım Duvarıyla Mücadele Komisyonu Başkanı Ziyad Ebu Ayn, Ramallah'ın kuzeyindeki Turmusayye beldesinde İsrail güçlerinin Yahudi yerleşim birimlerini protesto eden gruba müdahalesi sırasında dün yaşamını yitirmişti. Göz yaşartıcı gaza maruz kalan Ebu Ayn'ın, 'bir İsrail askerinin dipçikle göğsüne vurması sonucu' hayatını kaybettiği iddia edilmişti.

Muhabir: Sultan Çoğalan

Kaynak: AA