Bosna Hersek'te, 12 Ekim'de yapılan yurt başkanlığı ve parlamento seçimlerinin ardından devlet ve entite düzeyinde yeni hükümet kurma çalışmaları başlıyor.

Ülkede, 1992-1995 yılları içinde yaşanan savaşın ardından yedinci kere yapılan yurt başkanlığı ve parlamento seçimlerinin neticeleri netlik kazandıkça devlet ve entite düzeyindeki parlamentolarda siyasi partilerin sahip olabileceği İskemle sayıları da belirgin olmaya başladı.

Seçimlerin galibi olan merhum Aliya İzzetbegoviç'in kurucusu bulunduğu Demokatik Eylem Partisinin (SDA) hem yurt hem de entite düzeyindeki parlamentolarda mebus sayılarını arttırdığı gözlendi.

SDA, resmi olmayan neticelere göre, 42 sandalyeli Temsilciler Meclisi'nde 10 mebus bulunduracak.

Ülkeyi yapan iki entiteden bir tanesi bulunan Bosna Hersek Federasyonu'ndan (FBIH) 28, öteki entite Bosna Sırp Cumhuriyeti'nden (RS) ise 14 milletvekilin bulunduğu Temsilciler Meclisi'nde yeni çağda en canlı parti SDA olacak. SDA, 12 Ekim'deki seçimlerde nüfusun kocaman çoğunluğunu Sırpların oluşturduğu Bosna Sırp Cumhuriyeti'nden de bir mebus çıkararak kocaman bir muvaffakiyet elde etti.

SDA, dört sene öncesindeki seçimlere kıyasla mebus sayısını da arttırarak bu bölgede da mühim bir muvaffakiyet elde etti. Bir önceki çağda 7 mebus bulunduran SDA, bu sayıyı 10'a çıkardı.

Yeni politik parti DF meclise girdi

İki dönemdir Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyinin Hırvat üyeliğini yürüten Jelyko Komşiç'in 2013 yılında kurduğu Demokratik Cephe (DF) ilk kere katıldığı seçimlerde kocaman bir muvaffakiyet elde etti. Bugüne kadar Temsilciler Meclisi'nde mebus bulunmayan DF, yeni çağda 5 mebus ile mecliste söz sahibi mühim politik partilerden bir tanesi olacak.

Ülkede yaşayan Hırvatları temsil eden en kocaman politik parti konumundaki Hırvat Demokratik Birliği (HDZ BİH) de yeni çağda Temsilciler Meclisi'nde 4 mebus bulunduracak. Bir önceki çağda 3 mebus bulunan HDZ seçimlerin arkasından güçlenen partilerden bir tanesi şekilde gösteriliyor.

Eski Savunma Bakanı Fahrudin Radonçiç'in umumi başkanlığını yaptığı Daha İyi Gelecek Birliği (SBB) de bir önceki çağda bulunduğu benzeri yeni çağ de 4 mebus bulundurcak.

Seçimlerin en kocaman kaybedeni şekilde gösterilen Sosyal Demokrat Partinin (SDP), Temsilciler Meclisi'ndeki İskemle sayısı yeni çağda 5 azalarak 3'e düştü. Bir önceki çağda 8 mebus bulunan SDP yeni çağda sırf 3 mebus ile temsil edilecek.

Ülkedeki bir öteki Hırvat partisi Hırvat Demokratik Birliği 1990 (HDZ 1990) ise bir önceki çağda bulunduğu benzeri yeni çağda de 1 mebus ile temsil edilecek.

Yeni çağda Temsilciler Meclisi'nde birer mebus bulunduraca öteki politik partiler ise Demokratik Aktivite Partisi (A-SDA) ve Bosna Hersek Vatansever Partisi (BPS) olacak.

Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde en canlı SNSD

Bağımsız Sosyal Demokratlar Birliği (SNSD), Temsilciler Meclisi'ne Bosna Sırp Cumhuriyeti'nden seçilen 14 milletvekilinden 6'sını kazanarak, meclisteki İskemle sayısını bir önceki devre kıyasla 2 azaltsa da bu entitenin en canlı politik partisi şekilde öne çıktı.

Ülkenin önde gelen Sırp partilerinden bir tanesi bulunan Sırp Demokratik Partisi (SDS) ise bir önceki çağ kıyasla Temsilciler Meclisi'ndeki İskemle sayısını bir arttırdı. SDS, yeni çağda mecliste 5 mebus ile temsil edilecek.

Temsilciler Meclisi'nde Bosna Sırp Cumhuriyeti'nden bununla beraber Demokratik Halk Birliği (DNS) ve Demokratik İlerleme Partisi (PDP) de birer mebus bulunduracak.

Yeni dönemde, Temsilciler Meclisi'nde 12 politik parti yer alacak.

Entite meclislerindeki durum

Seçimlerin arkasından entite düzeyindeki meclislerde de mebus sayıları netlik kazanmaya başladı.

Müslüman nüfusun hummalı şekilde yaşadığı Bosna Hersek Federasyonu'nda, seçimlerin açık mesafe galibi SDA olurken, Sırp nüfusun ekseriyetle bulunduğu Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde ise Boşnak ve Hırvat partilerin kurduğu 'Vatan' koalisyonunun hükümet kurma çalışmalarında kilit rol oynaması bekleniyor.

Bosna Hersek Federasyonu'ndaki 98 sandalyeli Temsilciler Meclisi'nde 29 İskemle ele geçiren SDA yurt düzeyinde olduğu gibi entite düzeyinde de en canlı politik parti konumunda. SDA, bir önceki çağda 23 bulunan mebus sayısını 29'a yükselterek mühim bir muvaffakiyet elde etti.

Devlet düzeyinde olduğu gibi entite düzeyinde de en kocaman kaybı SDP yaşadı. Bir önceki çağda mecliste 28 mebus bulunan SDP, yeni çağda 11 mebus sebebi ile temsil edilecek.

Resmi olmayan seçim sonuçlarına göre, Bosna Hersek Federasyonu Temsilciler Meclisi'nde SBB 16, DF, 14, HDZ ve koalisyon ortakları 12, HDZ 1990 4, A-SDA 2, Bosna Hersek İçin Partisi (SBIH) 4, BPS 4, Bizim Parti (NS) ve Emek Partisi (LS) ise birer mebus ile temsil edilecek.

'Vatan' koalisyonu hükümet kurma çalışmalarında kilit rol üstlenecek

Sırp nüfusun hummalı şekilde yaşadığı Bosna Sırp Cumhuriyeti'ndeki Millet Meclisi'nde, SDA önderliğinde kurulan ve bir takım Hırvat politik partilerinin de desteklediği 'Vatan' koalisyonu 83 sandalyeli mecliste 5 mebus ile temsil hakkı kazandı.

Yeni çağda Millet Meclisi'nde SNSD 29, SDS 24, DNS 8, PDP 7, SP ve NDP 5'er mebus ile temsil edilecek.

Hükümet kurmak hesabına en az 42 milletvekilinin dahil olabileceği bir koalisyon gerektiği göz önüne alınacak olursa, Millet Meclisi'nde 5 mebus ile temsil edilecek 'Vatan' koalisyonu bu etapta mühim rol üstlenecek.

Sırp partilerinin iki kutupta yarıştığı seçimlerin sonuçlarına göre SNSD önderliğindeki koalisyon 42, SDS önderliğindeki koalisyon ise 36 mebus elde etti. Siyasi analistler, SNSD koalisyonundan bölünme olması halinde, 'Vatan' koalisyonundaki milletvekillerinin hükümet kurma çalışmalarında mühim rol üstleneceği görüşünde birleşiyor.