Nüfus, adres değişikliği, cezai müeyyideler konusunda bilgiler veren Malatya Valiliği İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürü Ahmet Cebeci, yerleşim yerinin yetersiz olmasına rağmen mevcut imkânlarla en üst düzeyde vatandaşlara en kaliteli hizmeti sunmaya çalıştıklarını aktararak, “Merkez İlçe Nüfus Müdürlüğü İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’yle Valilik binasında hizmet vermektedir. İl merkez ilçedeki adres beyanıyla ilgili iş ve işlemler 2009’dan beri Malatya Belediye Binası’ndaki Nüfus Şefliğinde yürütülmektedir. Adresle nüfus kayıt örneği ve yerleşim yeri belgeleri de verilmektedir. 6360 sayıl kanunla ilimiz büyükşehir statüsüne kavuşturulmuştur. Bu kanunla ilimizde yeni ilçe kurulmamış olup, merkez ilçenin bir kısmı Battalgazi ilçesine, bir kısmı da Yeşilyurt ilçesine bağlanmak suretiyle merkez ilçe kaldırıldı. Battalgazi ve Yeşilyurt ilçesinin mevcut haliyle yetersiz kalacağından ve vatandaşlarımızın söz konusu ilçelere gidip gelmedeki zorluklarda göz önünde bulundurularak Battalgazi ve Yeşilyurt İlçe Nüfus Müdürlüğünün Malatya İl Merkezine taşınmaları planlandı” dedi.

EVLİLİK DIŞI ÇOCUĞA NÜFUS CÜZDANI VERİLEBİLİYOR

Vatandaşların nüfusla ilgili işlemlerde daha hızlı ve kolay hizmet alması açısından temel işlemler hakkında bilgi veren Cebeci, “Yeni doğan çocuğu bir ay içinde tescil ettirerek nüfus cüzdanı çıkarılmalıdır. Bildirim baba veya anne tarafından, varsa doğum raporuyla yapılacaktır. Evlilik dışında doğmuş çocuğun da bildirimi yapılarak nüfus cüzdanı alınabilir. Bu durumda baba tarafından tanıma bildirimi yapılırsa çocuk babanın hanesine baba soyadı ile tescil edilir. Anne tarafından bildirim yapılırsa annenin kızlık hanesine kızlık soyadıyla tescil edilir. Bir ay içinde yapılan bildirimlerden hiçbir ücret alınmaz. Bir ayı geçen bildirimlerde nüfus cüzdanı kart bedeli alınır. Ayrıca geç bildirim cezası uygulanır. 18 yaşına kadar olan çocukların nüfus cüzdanları anne veya babası, boşanmışsa velayet verilen tarafından, büyüklerin kendisi veya kanuni vekili tarafından alınabilir. 15 yaşından büyükler için nüfus cüzdanına fotoğraf yapıştırılması zorunludur, talep edilmesi durumunda 15 yaşından küçükler içinde fotoğraflı cüzdan verilebilir, iki fotoğraf getirilmelidir. Mevcut bulunan Nüfus cüzdanın değiştirilmesi için müracaat edilmesi durumunda herhangi bir belge istenmeksizin kişinin son halini yansıtır iki fotoğraf yeterlidir. Nüfus cüzdan bedeli her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenmekte olup, 2014 yılı için cüzdan bedeli 6 lira 75 kuruş olarak belirlenmiştir. 18 yaşını bitirmiş olanların kayıp nedeniyle cüzdan talebi halinde ikamet ettiği muhtarlıktan veya çalıştığı resmi kurumdan ‘nüfus cüzdanı talep belgesi’ alarak ayrıca bir fotoğraf ile müracaat edilmelidir. Cüzdan kayıp nedeniyle para cezası uygulanmaktadır” diye konuştu.

ADRESİ YANLIŞ OLANLAR OY KULLANAMAYACAK

Önemli hususlardan biri olarak adres beyanının zamanında ve doğru yapılmamasından kaynaklanan sıkıntılar olduğunu aktaran Cebeci, şunları bildirdi: “Adres kaydı bulunmayan kişilerin resmi kurumlarda işlem yürütmesi mümkün değildir. Özellikle 30 Mart 2014’deki mahalli idareler genel seçiminde adres kaydı bulunmayanların oy kullanamayacağı göz önüne alındığında konunun önemi anlaşılacaktır. Bu bağlamda vatandaşlarımızın https://adres.nvi.gov.tr web adresinde bulunan ‘Yerleşim Yeri Doğrulama’ linkini kullanarak kayıtlı olup olmadıklarını sorgulamaları ve sorgulama sonucunda kayıtlı olmayanların veya eski adresinde kayıtlı olanların yeni adreslerini mutlaka beyan etmesi gerekmektedir. Adres kaydı olmayan vatandaşlarımız yerel seçimde oy kullanamayacaktır. Vatandaşlarımızın mağdur olmamaları ve yasal görevlerini yerine getirebilmeleri için adres beyanında bulunması gerekir. Mahalli idareler seçimiyle ilgili olarak Yüksek Seçim Kurulu’nun belirlediği muhtarlık bölgesi askı listelerinin dökümüne başlanacağı 3 Ocak 2014’den listelerin askıdan indirileceği 23 Ocak 2014’e kadar ilçe seçim kurulu başkanının kararı olmadıkça nüfus müdürlükleri tarafından adres değişikliğine gidilmeyecektir. Bu süreçte beyan edilen adrese yeni taşınan kişinin kendi adına elektrik, su, doğalgaz gibi sözleşmesi veya faturasıyla müracaat edilmelidir. İl Seçim Kurulu onayıyla o adrese kaydı sağlanacaktır. Muhtarlık bölgesi askı listeleri 10 Ocak’la 23 Ocak 2014 tarihleri arasında muhtarlıklarda askıda kalacak olup bu süre içinde vatandaşların askı listelerini kontrol ederek seçmen kütük listelerinde isimleri olmayan vatandaşların bu süre içinde adres kaydını yaptırması, seçim kuruluna bildirmesi gerekir. Bu nedenle askı sürecinde nüfus müdürlükleri hafta sonuna rastlayan 11-12-18 ve 19 Ocak gününde cumartesi ve pazar günleri de açık tutulacaktır.”

HANGİ SUÇA NE KADAR CEZA

Kanunda belirtilen haller dışında gerekenlerin zamanında yerine getirilmemesi, yanlış veya eksik olması durumunda vatandaşların yine kanunda belirlenmiş olan yaptırımlarla karşı karşıya kalacağını anlatan Cebeci, “Adres değişikliği için, taşınmayı izleyen 20 iş günü içinde nüfus müdürlüklerine müracaat edilmelidir. Geç bildirim halinde para cezası uygulanmaktadır. Para cezası, 2014 yılı için 436 liradır. Gerçeğe aykırı adres beyanında bulunanlara 2014 yılı için 875 lira para cezası kesilmektedir. Nüfus Müdürlüğü’nce bazı işlemde idari para cezası uygulanmaktadır. 2014 yılı ceza tutarları şöyle: ‘Doğum olayını 30 gün içinde bildirmeyenlere: 81 lira. Nüfus veya aile cüzdanını kaybedenlere: 81 lira. Gerçeğe aykırı adres beyan edenlere: 875 lira. Adres değişikliğini 20 iş gününden sonra bildirenlere: 436 lira. Para cezalan Nüfus Müdürlüğünce tahsil edilmez. Defterdarlık Muhasebe Veznesine veya Ziraat Bankası Merkez Şubesi’ndeki hesabına ödenebilir. Cezanın 15 gün içinde ödenmesi halinde ceza tutarının dörtte biri oranında indirimli olarak tahsil edilir. Bir ay içinde ödenen cezalara ait makbuz veya dekont mutlaka Nüfus Müdürlüğü’ne ibraz edilmelidir” dedi.

2013 YILI İSTATİSTİKLERİ

Malatya merkez ve ilçe nüfus müdürlüklerince 2013 yılı içindeki işlemler hakkında bilgiler veren İl Nüfus Müdürü Ahmet Cebeci, şöyle konuştu: “Doğum: 12 bin 948. Ölüm: 4 bin 987. Evlenme: 6 bin 50. Boşanma: 924. Adres Değişikliği: 57 bin 733. Verilen Erkek Nüfus Cüzdanı: 45 bin 882.Verilen Kadın Nüfus Cüzdanı: 34 bin 718. Verilen Nüfus Kayıt Örneği: 209 bin 758. Verilen Yerleşim Yeri Belgesi: 86 bin 118. Türkiye İstatistik Kurumu’nca 2013 yılına ait Adrese Dayalı Nüfus Sayım Sonucu açıklanmamıştır. Nüfusun artış oranı, yaş ortalaması, göç hareketleri gibi istatistiki bilgiler Türkiye İstatistik Kurumunca verilmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle ilin toplam nüfusu 762 bin 366 olup, bu nüfusun 381 bin 341’i kadın, 381 bin 25’i erkek nüfustur. 2011 yılı nüfus sayım sonuçlarıyla kıyaslandığında nüfusumuzda azalma olmadığı 4 bin 436 kişilik bir artışın olduğu görülmüştür.”

NÜFUS BİLGİLERİ ELEKTRONİK ORTAMDA

Cebeci, bürokrasinin azaltılması amacıyla elektronik ortamda hizmet sunumu kapsamında ilgili bakanlığın ve genel müdürlüğün Kimlik Paylaşım Sistemi’ni (KPS) kurarak nüfus ve adres bilgilerini diğer kurumlarla paylaştıklarını fakat buna rağmen vatandaşları hala nüfus müdürlüklerine yönlendirdiklerini anlattı.

Malatya Valiliği İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürü Ahmet Cebeci, şunları söyledi: “Bu kapsamda Malatya’daki tüm kurum ve kuruluşlar sisteme bağlı olup hizmet gereklerine göre nüfus ve adres bilgilerine erişebilmektedir. Buna rağmen bazı kurumlar tarafından vatandaşlardan nüfus kayıt örneği veya yerleşim yeri belgesi istenmeye devam edildiği görülmektedir. Bu nedenle vatandaşlarımız tarafından en yoğun olarak nüfus kayıt örneği ve yerleşim yeri belgesi talep edilmektedir. Bu durum gereksiz zaman ve kaynak israfına neden olduğu gibi nüfus müdürlüğünde aşırı iş yüküne ve vatandaşların da mağduriyetine neden olmaktadır. 21 Mayıs 2008 tarihli 26882 sayılı Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2008/8 nolu Başbakanlık genelgesinde kırtasiyeciliğin ortadan kaldırılması hükümetimizin öncelikli hedeflerindendir. Bu bağlamda, kamu kurum ve kuruluşlarınca yürütülen iş ve işlemlerde, nüfus müdürlüklerinden veya vatandaşlarımızdan yerleşim yeri ve diğer adres belgesiyle nüfus kayıt örneği istenmeyecek, bu belgeler, ilgili kuruluş tarafından doğrudan KPS’den elde edilecektir denilmektedir. Ayrıca Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik 31 Temmuz 2009 tarihinde 27305 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin sekizinci maddesi e. Fıkrasında “Diğer idarelerin elektronik ortamda paylaşıma açtığı bilgi ve belgeler, başvuru sahibinden istenmez. Ancak, bu bilgi ve belgelere kolayca erişim için gerekli bilgiler istenebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Konu hakkında değişik zamanlarda tüm kurumlara yazı yazılarak vatandaşlardan belge talep edilmemesi gerektiği bildirilmiştir. Ancak buna rağmen bazı kurumlar tarafından belge istenmesine devam edilmektedir. Yanı sıra, kurumlarca istenmeyen belgelerin de vatandaşlar tarafından ‘ne olur ne olmaz, alayım cebimde dursun’ fikriyle talep edildiği görülmektedir. Yukarıda verilen işlem rakamlarından da anlaşılacağı üzere en fazla işlem nüfus kayıt örneği ve ardından yerleşim yeri belgesi talebinde gerçekleşmektedir.”

AHMET ÇİÇEK