Türkiye'de ilk olma özelliği taşıyan ve Sakarya Üniversitesinde faaliyet gösteren Kritik Altyapılar Ulusal Test Yatağı Merkezinde, elektrik ve su yönetimi alanlarına karşı yapılabilecek siber saldırılara karşı dayanıklılık artırarak çözüm yöntemleri oluşturuluyor. Altyapılar Ulusal Test Yatağı Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim Özçelik, "Siber savunma çözümleri geliştirebilmek ve bu sistemleri kritik altyapıları yöneten ya da siber savunmasını gerçekleştiren kişilerin, belli farkındalıkları oluşturabilmesi için merkezi kurduk" dedi.

Teknoloji çağı ile birlikte günümüzde siber saldırılar da arttı. Ukrayna'da 2015 yılında yapılan "BlackEnergy" saldırısında yaklaşık 300 bin kişinin 6 saat elektriksiz kalması ise bu saldırılara karşı savunma yöntemlerinin önemini daha fazla ortaya çıkardı. Toplum veya devlet düzeninin bozulmasına sebep olabilecek kritik altyapıların siber savunmasına karşılık dayanıklılığın artırılması hedeflenerek kurulan ve Türkiye'de ilk olma özelliğini taşıyan Kritik Altyapılar Ulusal Test Yatağı Merkezi Sakarya Üniversitesinde (SAÜ) faaliyet gösteriyor.

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının öncülüğünde, Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş. (STM) ana yükleniciliğinde Sakarya Üniversitesi ile birlikte, geçtiğimiz yıl imzaları atılan "Kritik Altyapılar Ulusal Test Yatağı Merkezi', Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan'ın da katıldığı törenle 2 Ocak 2021 tarihinde açıldı. Elektrik dağıtımı, su yönetimi, elektronik haberleşme, kritik kamu hizmetleri ve finans gibi alanlarda düzenlenebilecek siber saldırılarda Türkiye'nin kritik altyapılarının güvenliğini sağlayacak olan merkezde siber savunma çözümleri geliştiriliyor.

Kritik altyapıların, milli güvenliğin vazgeçilmez bir parçası olduğunu ifade eden Kritik Altyapılar Ulusal Test Yatağı Merkezi Koordinatörü ve Bilişim Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Özçelik, yerli ve milli ürünler geliştirerek siber saldırı savunma sektörüne katma değer oluşturmayı hedeflediklerini söyledi.

Kritik altyapılar, milli güvenliğin vazgeçilmez bir parçası

Uluslararası arenada kritik altyapıların nasıl tanımlandığını ve hangi sektörlerin kritik altyapılar olarak belirlendiği hakkında bilgiler veren Prof. Dr. İbrahim Özçelik, "Kritik altyapılar; toplum ve devlet düzeninin bozulmasına neden olan, can ve mal kaybına neden olabilecek altyapılara deniyor. Enerji sektörü içerisinde elektrik enerjisi, petrol, doğalgaz, su yönetimi, ulaştırma, telekomünikasyon, bankacılık ve finans, kritik kamu hizmetleri gibi alanlar ülkemizde şuanda Siber Güvenlik Kurulu tarafından, kritik altyapılar olarak tanımlanmış durumda. Kritik altyapılar, milli güvenliğin vazgeçilmez bir parçası. Eğer herhangi bir kritik altyapıya siber saldırı olduğunda elektriğimiz gidebilir, su arıtma sistemlerine bir saldırı gerçekleşirse zehirlenme söz konusu olabilir. Eğer elektrik enerjisi giderse biz ulaştırmayı besleyemeyebiliriz ve dolayısı ile örnek olarak metrolarımız çalışmayabilir. Bu anlamda haberleşme sistemi tamamen çökebilir çünkü elektrik enerjisi hepsini besliyor" dedi.

Merkez 14 aylık bir süre içerisinde kuruldu

Türkiye'de ilk olma özelliği taşıyan merkezin 14 aylık süre zarfından kurulduğunu belirten Özçelik, "Geçmişte bu anlamda 2010 yılında İran'ın nükleer santrallerine yapılmış olan "Stuxnet" saldırısı aslında bu kritik altyapılara yapılan saldırıların bir miladı olarak kabul ediliyor ve çok önemli bir saldırı. Arkasından birçok kritik altyapılara yapılmış olan saldırılar söz konusu ve her birisinde de ya toplum düzeninin ya da devlet düzeninin bozulmasına neden olan sonuçlar söz konusu. Ukrayna'da 2015 yılında yapılmış olan "BlackEnergy" saldırısında yaklaşık 300 bin kişinin 6 saat elektriksiz kalmasına neden olan bir saldırı. Dolayısı ile bu alanda siber savunma çözümleri geliştirebilmek ve bu sistemleri kritik altyapıları yöneten ya da siber savunmasını gerçekleştiren kişilerin, belli farkındalıkları oluşturabilmesi için Türkiye'de biz bu ilk olan Kritik Altyapılar Ulusal Test Yatağını kurmayı hedefledik. Uluslararası arenada örnekleri var olan bir proje, ama Türkiye'de daha önce böyle bir merkez hiçbir üniversite tarafından kurulmamış. Sakarya Üniversitesi, Savunma Sanayi Başkanlığının himayesinde STM firması ile işbirliği yaparak yaklaşık 14 aylık bir süre içerisinde elektrik enerjisi kritik altyapısı su yönetimi kritik altyapısı ile alakalı bu test yatağı merkezini kurdu" diye konuştu.

Olası siber saldırılara karşı yerli ve milli ürünler geliştirmek istiyoruz

Ulusal test yatağı merkezinde yapılan çalışmalara değinen Özçelik, "Biz bu sistemleri savunmak istediğimizde siber güvenlik çözümleri kullanmamız ve bu altyapılara siber güvenlik eklememiz gerekiyor. Ülkemizde siber savunma noktasında yerli ve milli ürünleri üretebilmek için bu test yatağı merkezimizi kullanarak ve kullandırarak bizde bu tür olası siber saldırılara karşı ürünler geliştirmek istiyoruz. Kritik altyapıların siber savunmasına karşılık dayanıklılığını artırmak amacı ile her türlü çalışmanın altyapısı burada gerçekleştirilecek, biz bu konuda katma değer üretmeye çalışıyoruz. Yani aslında dayanıklılık diye tanımladığımız herhangi bir tehdit aktörünün; yani bir hackerin, devlet destekli arkasında bulunan grubun bir siber saldırı yapmak istediklerinde, sistemi ele geçirilme olan süresini artırma ve bu konuda onların izlerini bulabilme noktasında aslında biz katma değer üretmeye çalışıyoruz" şeklinde konuştu.

Projede 5 akademisyen, 3 lisans öğrencisi çalıştı

Sakarya Üniversitesinin 2014 yılında siber güvenlik alanını tematik alan olarak belirlediğini ve bu alanda üniversitenin kendi öz kaynakları ile siber güvenlik eğitim, araştırma ve uygulama laboratuvarı kurduğunu sözlerine ekleyen Özçelik, "2014 yılından itibaren atılmış olan tohumlar hem siber güvenlik alanında hem de kritik altyapıların güvenliği alanında bir birikim oluşturmuştur. Bu anlamda ihtiyaç olan uzman kaynağını yetiştirme noktasında elimizi taşın altına koyarak şuana kadar başarılı bir şekilde yürütmeye çalıştık. Kritik altyapılar projesini gerçekleştirirken projede 5 akademisyen, 3 lisans öğrencisi çalıştı" ifadelerini kullandı.